Page 48 - Saraa - No.37
P. 48
مقالات و یادداشت
یادداشت عمران
صدورخدماتفنیمهندسی، zاسداله ابراهیمی
اهمیتوضرورت مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی
صادرکننـدگان ایـن حـوزه بـا برخـی چال شهـا نیـز روبـرو هسـتند کـه حتمـا تاکنـون در مـورد صـادرات انـواع کالاهـا بسـیار شـنید‌هاید .امـا
البتــه دولــت و سیاســ تگذاران ایــن حــوزه تــاش کرد‌هانــد تــا ایــن کمتـر کسـی اسـت کـه بـه صـادرات خدمـات فکـر کـرده باشـد .ایـن
چال شهـا را بـه حداقـل برسـانند .از مشـکلات صـادرات خدمـات فنـی و در حالـی اسـت کـه در بسـیاری از کشـورها ،خدمـات بخـش عمـد‌های
از صــادرات آنهــا را بــه خــود اختصــاص داده اســت .صــادرات خدمــات
مهندسـی م یتـوان بـه مـوارد زیـر اشـاره کـرد: حالتـی اسـت کـه شـما بـه عنـوان صادرکننـده ،انجـام یـک پـروژه یـا
yعدم تجربه در زمینه بازاریابی بی نالملل فعالیـت اقتصـادی را در خـارج از کشـور بـر عهـده م یگیریـد کـه معمـولا
yعدمآشناییباقوانینبی نالمللی شـامل طراحـی ،مدیریـت ،سـاخت و اجـرای یـک طـرح مشـخص اسـت.
yوجود رقباء مطرح در این زمینه بدیـن ترتیـب بـدون خـروج کالا ،شـما موفـق بـه ارزآوری بـرای کشـور
شـد‌هاید .بنابرایـن ایـن نـوع از صـادرات خـود زیرمجموعـ های از صـادرات
yهزینه بیشتر جهت تبلیغات و شرکت در مناقص هها غیرنفتـی بـه شـمار مـ یرود کـه در آن معمـولا بـه جـای کالا ،تخصـص
yعدم آشنایی با شرایط و ویژگ یهای کشور مربوطه و انجــام کار مــورد معاملــه قــرار م یگیــرد .کشــور مــا پی شتــر یکــی
yمشــکلات مربــوط بــه اســکان و ثبــت شــرکت در کشــور از واردکننـدگان عمـده خدمـات فنـی و مهندسـی بـود .بـه طـوری کـه
بیشــتر طر حهــای صنعتــی ،کارخانجــات و صنایــع نفــت و گاز توســط
مربوطــه
مرکــز تجــارت بیــن المللــی ســازمان ملــل در طــی چنــد ســال شــرک تهای خارجــی صــورت م یگرفــت.
نشـان داده اسـت کـه در کشـور هـای در حـال توسـعه بـه دلیـل نبـود امــا از ابتــدای دهــه 70و بــا رشــد بخــش خصوصــی ،کــم کــم
اطلاعــات دقیــق در مــورد تجــارت و پروژ‌ههــا (ناتوانــی در شناســایی صــادرات خدمــات از جانــب صادرکننــدگان ایرانــی نیــز قــوت گرفــت.
بازا‌رهــای موجــود و هــدف قــرار دادن آ نهــا) ،عــدم حمایــت مالــی نگاهـی بـه آمارهـا نشـان م یدهـد کـه صـادرات ایـن بخـش معمـولا
داخلـی از گرو‌ههـای عرضـه کننـده خدمـات فنـی و مهندسـی (کمبـود هــر ســاله بــا شــیب مثبتــی روبــرو بــوده اســت .ابتــدا شــرک تهای
وام هــای کــم بهــره و اعتبــار بــرای صــادرات) ،نداشــتن تجربــه بیــن بـزرگ دولتـی اقـدام بـه صـادرات خدمـات م یکردنـد ،امـا رفتـه رفتـه
المللـی در زمینـه بازاریابـی و توسـعه تجـارت ،حمایـت نکـردن دول تهـا بـا توسـعه بخـش خصوصـی ،بسـیاری از ایـن شـرک تهای ایـن حـوزه
از شــرک تهای داخلــی در زمینــه انعقــاد قــرارداد بــا آ نهــا (دول تهــا در نیـز پـا بـه عرصـه گذاشـتند .بـه نحـوی کـه در حـال حاضـر شـرک تهای
کشــو‌رهای در حــال توســعه بــرای پروژ‌ههــای خــود از شــرک تهای ایرانـی در بسـیاری از کشـورهای منطقـه حضـور داشـته و اقـدام بـه انجـام
خارجــی بهــره م یبرنــد و از شــرک تهای داخلــی اســتفاده نم یکننــد)،
عــدم حمایــت شــرک تهای وام دهنــده بیــن المللــی و بــه رســمیت پروژ‌ههــای فنــی مهندســی کرد‌هانــد.
نشـناختن ایـن شـرک تها توسـط جامعـه بیـن الملـل ،نداشـتن سـعی و
تـاش بـرای ورود بـه بازارهـای جهانـی بـرای بـه دلیـل احتمـال عـدم مزایای صادرات خدمات فنی و مهندسی
موفقیـت و هزینـه بـالای تبلیغـات و شـرکت در مناقص ههـا ،شـرک تهای
نــو در عرصــه صــادرات خدمــات فنــی و مهندســی نم یتواننــد در بــازار صــادرات خدمــات فنــی مهندســی نســبت بــه صــادرات کالا،
مزایــای بیشــتری بــرای صادرکننــده در پــی دارد .ضمــن آنکــه دولــت
هـای جهانـی موفـق ظاهـر شـوند. نیــز در ده ههــای اخیــر تــاش کــرده تــا بــا وضــع قوانیــن مختلــف
ایـن امـر در حالـی اسـت کـه در کشـور هـای توسـعه یافتـه وضعیـت بـه صادرکننـدگان ایـن حـوزه امتیازاتـی اعطـا کنـد .از جملـه ایـن مزایـا
کامــا برعکــس اســت و دول تهــا از طــرق مختلفــی ماننــد اعتبــارات
صادراتــی ،وا مهــای کــم بهــره ،ارائــه اطلاعــات تجــاری ،حمایــت م یتــوان بــه مــوارد زیــر اشــاره کــرد:
دیپلماتیـک ،کم کهـای بلاعـوض ،ایجـاد روحیـه و فرهنـگ صـادرات، yشهرت منطق های و جهانی برای صادرکننده
پوشـ شهای بیمـ های ،معافی تهـای مالیاتـی ،تاسـیس مراکـز تحقیـق و yارائهتسهیلاتمختلفبانکیبهصادرکنندگان
بازاریابـی و تسـهیلات ویـژه گمرکـی راه را بـرای شـرک تهای صـادرات yارائهتسهیلاتبیم هایبرایصادرکنندگان
خدمــات فنــی و مهندســی همــوار م یکننــد. yارتقاءمهار تهایمنابعانسانی
yحمای تهای دولتی در زمینه بازاریابی
مبانی قانونی صادرات خدمات فنی مهندسی yبرخورداری از سایر امتیازات صادرات کالاهای غیرنفتی
رفتــه رفتــه بــا اهمیــت ایــن موضــوع سیاســ تگذاران بــه فکــر مشکلات صادرات خدمات فنی و مهندسی
تدویـن برخـی قوانیـن و مقـررات در ایـن خصـوص افتادنـد .مه متریـن
قانــون در ایــن زمینــه « آیی ننامــه اجرایــی حمایــت از صادرکننــدگان عل یرغــم مزایایــی کــه صــادرات در ایــن حــوزه در پــی دارد ،امــا
ســرا | فصلنامه تخصصی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان سمنان48
