Page 43 - نشریه سرا - سازمان نظام مهندسی ساختمان استان سمنان
P. 43
مقالات و یادداشت
یادداشت عمران
yافزایش امید به خان هدار شدن در اقشار ک مدرآمد جامعه ت) مکا نیابی و هویت بخشی سکون تگا هه ا
• عدم مالکیت دائمی زمین
هویــت شــهری را بایــد نوعــی هویــت جمعــی ب هحســاب آورد.
• امتیــاز اســتفاده از تســهیلات ارزا نقیمــت بــا بوروکراســی بســیار ازایـ نرو ،در جهـت پاسـخگویی بـه پرسـش هویـت در طـرح مسـکن مهر
کمت ر بایـد ایـن طـرح را برحسـب محـل اجـرای پـروژه بـه دو دسـته تقسـیم و
معایب مسکن مه ر ســپس ابعــاد هویــت را در آن جســ توجو کــرد.
• تصدی ه مزمان چند نهاد دســته اول ،پروژ‌ههایــی اســت کــه در جهــت توســعه آتــی شــهر
• زمی نهــای در نظــر گرفت هشــده بــرای کلا نشــهرهاد ر مناطــق موجــود انجــام م یشــود و ب هنوعــی م یتــوان گفــت کــه در مقولــه
کمتر توسع هیافته و حاشی های قرار دار د هوی تیابــی ،ایــن ســکون تگا‌هها از شــهر موجــود تأثیــر م یپذیــرد.
دسـته دوم ،پروژ‌ههایـی کـه در خـارج از کالبـد شـهر موجـود مکا نیابـی
• مشکلات مدیریت ی
• برنام هریزی و تمرکز در شهرهای جدی د شد‌هاند که عمدت ًا در دش تهای باز حاشیه شهرها واق عشد‌هاند .
ب یهویتــی در احــداث مجتم عهــای طر حهــای مســکن حمایتــی
• کمبود زیرساخ تها و خدمات عمومی م یتوانــد باعــث بــروز مســائل عدیــد‌های شــود کــه از آن جملــه مــی
• در نظر نگرفتن شرایط ساکنین و شرایط فرهنگی متقاضیا ن تــوان بــه تبدی لشــدن بــه ســکونتگا‌ههای خوابگاهــی ،ســطح پاییــن
میـزان همبسـتگی -اجتماعـی ،فقـدان یـا کاهـش احسـاس تعلـق بـه
• مشکلات فرهنگی در شهرهای کوچ ک فضـای شـهری ،محـدود مانـدن فضاهـای جمعـی و کاهـش تعامـات
مکا نیاب ی اجتماعــی -فرهنگــی اشــاره نمــود.
تجهیــزات و خدمــات شــهری ،مشــکلات ارتباطــی و فاصلــه زیــاد ث) هویت در معمار ی
آ نهـا از شـهرهای مـادر و ...اسـت کـه پـروژه شـهرهای جدیـد را دو دهه طر حهــای مســکن حمایتــی بــا نــوع شهرســازی و معمــاری
اخیـر بـا مشـکلات جـدی روبـرو کـرده بـود .بـدون رفـع ایـن مشـکلات ب یهویــت ،ترویــج ای نگونــه شهرســازی را آغــاز کرد‌هانــد .چراکــه از
احـداث طر حهـای مسـکن حمایتـی در چنیـن شـهرهایی بـه موفقیـت طرفــی در معرفــی شــهرهای ایرانــی اســامی از کالبــد و ویژگ یهــای
فیزیکـی و فنـی سـخن گفت هشـده و از اصـول و مبانـی و تأثیـری کـه از
ایــن طــرح بــزرگ لطمــات جبرا نناپذیــری وارد م یکــرد. فرهنـگ ایرانـی گرفتـه سـخن بـه میـان نیامـده اسـت .از ایـ ن رو ظاهـراً
مشکلات مدیریتی در بحث طر حهای مسکن حمایتی بـرای زندگـی امـروز معمـاری و شهرسـازی ایرانـی اسـامی مناسـب بـه
یکـی دیگـر از چال شهـای پیـش رو ،تصـدی ه مزمـان چنـد نهـاد نظــر نم یآیــد.
مـوازی در ایـن طر حهـا اسـت .در عمـل بـه دلیـل تفاو تهـای ماهـوی منابــع اراضــی موردنیــاز موضــوع بحــث شــامل زمی نهــای ســاخته
ســاختار یای کــه بیــن نهادهــا وجــود دارد ،تضــارب آرا و آیی ننامــ های نشـده درو نشـهری ،باف تهـای فرسـوده شـهری فعلـی ،شـهرهای جدیـد
میـان آ نهـا اتفـاق م یافتـد .بـه نظـر م یرسـد نبـود مدیریـت واحـد در و اراضـی واقـع در خـارج حواشـی متصـل بـه شـهرها و روسـتاها اسـت.
پروژ‌ههـای طر حهـای مسـکن حمایتـی باعـث بوروکراسـی شـدید اداری اکنـون سـؤال و بحـث در ایـن اسـت کـه آیـا بـرای تعییـن سـهم هـر
شــده و ایــن امــر افزایــش زمــان ساخ توســازها را ســبب شــده اســت. یـک از ایـن منابـع در تأمیـن زمی نهـای موردنیـاز اندیشـه و برنامـ های
گسـترش دلالـی نیـز در کنـار سـایر عوامـل تحـت تأثیـر ایـن عامـل نیـز
وجود دارد ؟
بـوده اسـت کـه پی شبینـی م یشـود در آینـده گسـترش یابـد یکـی از دلایـل تصویـب ضوابـط جلوگیـری از افزایـش محـدوده شـهرها
توسـط شـورای عالـی شهرسـازی و معمـاری ایـران همیـن لـزوم پیشـگیری
جــدی از انهــدام زمی نهــای مزروعــی و با غهــا در اثــر توســع ههای کالبــدی
مشکلات فرهنگی در شهرهای کوچ ک بـوده اسـت و لـذا در صـورت ضـرورت اسـتفاده اضطـراری از آ نهـا طبعـ ًا بایـد
نهایــت امســاک ب هعم لآمــده و تــا حــد امــکان از اراضــی دارای مرغوبیــت
شـرایط فرهنگـی حاکـم بـر شـهرهای کوچـک کـه معمـول ًا مغایـر زراعـی کمتـر اسـتفاده شـود و درعی نحـال بـا اتخـاذ سیاسـت افزایـش تراکـم
بـا آپارتما ننشـینی اسـت ،باعـث شـده کـه از برنام ههـای طـرح مسـکن و سـاخت چندطبقـه در سـاختما نهای مسـکونی شـهری متناسـب بـا فرهنگ
حمایتـی اسـتقبال خوبـی نشـود .حتـی در برخـی از شـهرها طر حهـای
مســکن حمایتــی ب هصــورت ت کواحــدی ســاخته م یشــود کــه ناشــی سکونتمحلیوسایرمقتضیاتازمیزاناستفادهازآ نهاکاستهشود .
از همیـن مشـکل اسـت .نکتـه دیگـر ناشـی از ایـن موضـوع اسـت کـه همچنیـن روشـن اسـت کـه بایـد اسـتفاده از اراضـی بایـر احتمالـی مجاور
در شـهرهایی کـه زمیـن اهمیـت فراوانـی دارد مـردم دوسـت دارنـد در شــهرها بــرای تأمیــن زمی نهــای موردنیــاز ولــو ب هصــورت توســع ههای
خانــ های زندگــی کننــد کــه زمیــن آن متعلــق بــه خودشــان اســت نــه
دولــت .ب هعبار تدیگــر در کنــار مالکیــت اعیــان ،مالکیــت عرضــه نیــز منفصلشهریدراولویتنخستقرارداشتهباشد .
اهمیـت فراوانـی دارد و ایـن امـر ناشـی از پاییـن بـودن قیمـت زمیـن در
مسکن مهر ،مزایا و معای ب
این شهرهاست .
مزایای مسکن مهر
ارائه راهکاره ا
• ارزا نسـازی در عیـن رعایت اسـتانداردهای لازم سـاخت مسـکن در
ارائهالگوهایمسکنمنطبقبامسائلفرهنگیواجتماع ی شـمار بـالا و پاییـن آمـدن هزین ههـای ثابـت
طراحیمجتم عهایمسکونیوواحدهایهمسایگیچندعملکردی • پرهیز از تجم لگرای ی
برنام هریزیکالبدیواحدهایمسکون ی
مطالعـات اجتماعـی -فرهنگـی در هـر منطقـه و سـاخت سـکون تگاه
سـازگار بـا منطقـه
ســرا | فصلنامه تخصصی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان سمنان 43
