Page 24 - Sara - Bahar1401
P. 24
مقالات
معماری
تعاریف کاربردی مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان
yرد‌هبندی (میزان کارایی) انرژی ساختما نها تجربــۀ كشــورهای صنعتــی ب هروشــنی لازمــۀ تدویــن ضوابــط و
مقـررات منطبـق بـا شـرایط موجـود در هـر كشـور را آشـكار م یسـازد.
رد‌هبنـدی انـرژی سـاختمان (یـا بخشـی از آن) شـاخصی اسـت کـه در سـال ،1370اولیـن ویرایـش مبحـث نوزدهـم مقـررات ملی سـاختمان
حـد کیفیـت سـاختمان ازنظـر مصـرف انـرژی را نشـان م یدهـد .در ایـن تح تعنــوان «صرف هجویــی در مصــرف انــرژی» تدویــن گردیــد كــه
بخـش اعظـم آن ضوابـط طراحـی عایـق‌كاری حرارتـی پوسـتة خارجـی
مقـررات ،سـه رده بـرای سـاختما نهای مختلـف تعریـف شـده اسـت: ســاختمان بــود؛ امــا متأســفانه ب هدلیــل عــدم‌وجــود آمادگــی لازم در
-1سـاختمان منطبـق بـا مبحـث نوزدهـم مقـررات ملـی سـاختمان جامعـۀ مهندسـی سـاختمان ،ضوابـط تعیی نشـده در ایـن ویرایـش ،در
اكثـر پروژ‌ههـای سـاختمانی ،اعـم از دولتـی و خصوصـی ،نادیـده گرفتـه
()EC شـد .باتوج هبـه ایـن موضـوع ،در سـال ،1378جلـد اول راهنمـای ایـن
-2ساختمان ک مانرژی ()EC+ مبحـث تهیـه گردیـد و در آن ،اصـول كلی عایـق‌كاری حرارتی سـاختمان
-3ساختمان بسیار ک مانرژی ()EC++ مطــرح شــد .در ادامــه ،در ســال ،1381ویرایــش دوم مبحــث نوزدهــم
لازم بــه ذکــر اســت ECمخفــف Energy Compliant مقـررات ملـی سـاختمان تهیـه و ابـاغ گردید؛ همچنیـن در سـال ،1389
م یباشــد .علاو‌هبــر رد‌ههــای انــرژی فــوق ،ســاختما نهای ویــژ‌های را ویرایـش سـوم ایـن مبحـث بـا رفـع ابهامـات موجـود در ویرایـش قبلی و
نیـز م یتـوان طراحـی کـرد کـه دارای مصـرف انـرژی نزدیـک بـه صفـر ارائـۀ اطلاعـات تكمیلـی موردنیـاز تدویـن گردیـد[]6؛ پـ سازآن ،تغییرات
مهمـی در ویرایـش چهـارم لحـاظ شـد کـه در سـال 1399منتشـر شـده
هسـتند]5[ .
yساختمان منطبق با مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان ()EC اسـت.
در كشــور مــا و در كنــار مقــررات ملــی ســاختمان ،مــدارك فنــی
در ایـن مبحـث ،عنـوان «منطبـق بـا مبحـث نوزدهـم مقـررات ملی دیگـر ازقبیـل آیی ننام ههـای سـاختمانی ،اسـتانداردها و آییـن كارهـای
سـاختمان» بـه سـاختمانی اطلاق م یشـود کـه در طراحـی و اجـرای آن، ساختما نسـازی ،مشـخصات فنـی ضمیمـۀ پیما نها و نشـریات ارشـادی
علاو‌هبـر رعایـت ضوابـط اجبـاری بخـش ،4-۱۹انتظـارات تعیی نشـده و آموزشـی توسـط مراجـع مختلـف تدویـن و انتشـار م ییابـد كـه گرچـه
در یکـی از بخ شهـای 5-19تـا ،8-19بـرای سـاختمان تحـت همیـن ازنظـر كیفـی و محتوایـی حائـز اهمیـت هسـتند ،امـا بـا مقـررات ملـی
عنــوان را نیــز جوا بگــو باشــد« .ســاختما نهای منطبــق بــا مبحــث سـاختمان تمایزهـای آشـكاری دارنـد .آنچـه مقـررات ملـی سـاختمان را
نوزدهـم ( »)ECپایی نتریـن ردۀ انـرژی تلقـی م یشـود و دسـتیابی بـه از ایـن قبیـل مـدارك متمایـز م یسـازد ،الزام یبـودن ،اختصار یبـودن و
سـازگاربودن آن بـا شـرایط كشـور ازحیـث نیـروی انسـانی ماهـر ،كیفیت
ایـن رده اجبـاری اسـت[.]5 و كمیـت مصالـح سـاختمانی ،تـوان اقتصـادی و اقلیـم و محیـط اسـت
-ساختمان ک مانرژی ()EC+ تـا ازای نطریـق نیـل بـه اهـداف ذکرشـده ممكـن گـردد .در حقیقـت،
ســاختمانی بــا میــزان کارایــی انــرژی بهتــر از میــزان حداقــل مقـررات ملـی سـاختمان مجموعـ های از حداق لهـای موردنیـاز و بایدهـا
تعیی نشــده در ایــن مبحــث کــه درآن ،ضوابــط تعیی نشــده بــرای و نبایدهـای ساخ توسـاز اسـت كـه باتوج هبـه شـرایط فنـی ،اجرایـی و
ســاختما نهای ک مانــرژی رعایــت شــده اســت. تـوان مهندسـی كشـور و بـا بهر‌هگیـری از آخریـن دسـتاوردهای روز ملی
درصورت یکــه علاو‌هبــر جوا بگویــی بــه انتظــارات تعیی نشــده و بی نالمللـی و بـرای آحـاد جامعـۀ كشـور ،تهیـه و تدوین شـده اسـت[.]6
بـرای سـاختمان منطبـق بـا مبحـث نوزدهـم مقـررات ملـی سـاختمان در مبحــث نوزدهــم مقــررات ملــی ســاختمان ،ضوابــط الزامــی در
( ،)ECحــدود کیفیــت تعری فشــده در یکــی از بخ شهــای 5-19تــا طراحــی و اجــرا در زمینــۀ پوســتۀ خارجــی ،سیســت مهای تأسیســات
،8-19بـرای «سـاختمان ک مانـرژی ( ،»)EC+در طراحـی و اجـرا ،ملاک گرمایـی ،سـرمایی ،تهویـه ،تهویـة مطبـوع ،تأمیـن آب گـرم مصرفـی،
عمـل قـرار گرفتـه باشـد ،ایـن عنـوان بـه سـاختمان تعلـق م یگیـرد)5( . تأسیسـات برقـی و سیسـتم روشـنایی ،درجهـت بهبـود عملکـرد عناصر و
-ساختمان بسیار ک مانرژی ()EC++ تجهیـزات از دیـدگاه انـرژی و همچنیـن کاهـش نیـاز و مصـرف انـرژی
سـاختمانی بـا میـزان کارایـی انـرژی بسـیار بهتـر از میـزان حداقـل سـاختمان ،تـا حـدود تعیی نشـده در ایـن مبحـث ،ارائـه شـده اسـت[.]5
تعیی نشــده در ایــن مبحــث کــه درآن ،ضوابــط تعیی نشــده بــرای
ســاختما نهای بســیار ک مانــرژی رعایــت شــده اســت. ایــن مقــررات درخصــوص ســاختما نهای جدیــد ،در مــوارد زیــر
درصورت یکــه علاو‌هبــر جوا بگویــی بــه انتظــارات تعیی نشــده لاز مالاجراســت:
بـرای سـاختمان «منطبـق بـا مبحـث نوزدهـم مقـررات ملـی سـاختمان
( ،»)ECحــدود کیفیــت تعری فشــده در یکــی از بخ شهــای 5-19تــا الــف .ســاختما نهایی کــه بــا مصــرف انــرژی ،گــرم و یــا ســرد
،8-19بــرای «ســاختمان بســیار ک مانــرژی ( ،»)EC++در طراحــی و می‌شــوند؛
اجـرا ،مـاک عمـل قـرار گرفتـه باشـد ،ایـن عنـوان بـه سـاختمان تعلق
ب .سیســت مها و تجهیزاتــی کــه در تأسیســات مکانیکــی و برقــی
م یگیــرد[.]5 ســاختما نهای بنــد الــف مــورد اســتفاده قــرار م یگیرنــد.
-ساختمان با مصرف انرژی نزدیک به صفر ()ECnZ
سـاختمانی کـه میـزان کارایـی انـرژی آن در حدی اسـت کـه مصرف ایـن مبحـث درخصـوص انـرژی مصرفـی بـرای هرگونـه فراینـد
انـرژی سـالانۀ آن بـرای گرمایـش ،سـرمایش ،تهویـه و تأمیـن آب گـرم تولیـد در داخـل یـک سـاختمان موضوعیـت نـدارد .کلیـۀ ضوابـط ایـن
مصرفـی (در صـورت محاسـبه بـه روش کارایـی انـرژی) ،طبـق ضوابـط مبحـث م یتوانـد بـا رعایـت سـایر مباحـث مقـررات و ضوابـط فنـی،
بـرای بهسـازی سـاختما نهای موجـود نیـز مورد اسـتفاده قـرار گیـرد[.]5
تعیی نشـده ،نزدیـک بـه صفـر اسـت.
درصورت یکــه علاو‌هبــر جوا بگویــی بــه انتظــارات تعیی نشــده
بـرای سـاختمان «منطبـق بـا مبحـث نوزدهـم مقـررات ملـی سـاختمان
ســرا | فصلنامه تخصصی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان سمنان20
