Page 16 - Sara - Bahar1401

‫مقالات‬

‫عمران‬

‫آثــار مخــرب دفــع‬
‫نامناســب ضایعــات‬

‫ســاختمانی‬

‫ „مقدمه‬ ‫ ‪z‬گیتا رستمی‌زاده‬

‫یکـی از مهمتریـن مشـکلات پیـش آمـده در حـال حاضـر‪ ،‬خصوصـ ًا‬ ‫کارشناسیارشدمهندسیمعدن‬
‫در کشـورهای توسـعه یافتـه یـا در حـال توسـعه جهـان‪ ،‬تولیـد انبـوه‬
‫ضایعــات ســاختمانی اســت‪ .‬افزایــش جمعیــت‪ ،‬گســترش شــهرهای‬ ‫چکیده‬
‫بــزرگ‪ ،‬مهاجــرت‪ ،‬تخریــب بافــت قدیمــی و ایجــاد ســاختمان هــای‬ ‫صنعت ساخت و ساز از جمله مهم ترین بخش های اقتصادی است‬
‫جدیـد باعـث افزایـش مصـرف مصالـح سـاختمانی و تولیـد روز افـزون‬ ‫که سالانه بخش عظیمی از سرمایه و منابع هر کشور به آن اختصاص‬
‫می یابد‪ .‬در نتیجه عملیات عمرانی موادی به شکل تصادفی و ناخواسته‬
‫ضایعـات سـاختمانی گردیـده اسـت‪.‬‬ ‫تولید می شوند که ضایعات ساختمانی نام دارند‪ .‬افزایش روزافزون تولید‬
‫دفـع نخالـه هـای سـاختمانی بـه صـورت غیـر اصولـی و در مـکان‬ ‫ضایعات ساختمانی و دفع نامناسب آن ها نه تنها باعث مصرف منابع خام‬
‫هـای نامناسـب باعـث تغییـر توپوگرافـی محـل‪ ،‬از بیـن رفتـن پوشـش‬ ‫جدید بلکه آثار مخرب زیست محیطی از قبیل تغییر توپوگرافی محل‪،‬‬
‫گیاهـی طبیعـی‪ ،‬آلودگـی خـاک‪ ،‬آب هـای زیرزمینـی و سـطحی‪ ،‬ایجـاد‬ ‫تولید و پخش گرد و غبار و تولید صدا‪ ،‬از بین رفتن پوشش گیاهی طبیعی‪،‬‬
‫آلودگی خاک‪ ،‬آّبهای زیرزمینی و سطحی را به همراه دارد‪.‬موارد ذکر شده‬
‫بیمـاری هـای مختلـف ماننـد سـالک و ‪ ...‬مـی گـردد[‪1‬و‪.]2‬‬ ‫به همراه افزایش قیمت مصالح ساختمانی در سال های اخیر‪ ،‬نشانگر‬
‫مـوارد ذکـر شـده بـه همـراه افزایـش قیمـت مصالـح سـاختمانی‬ ‫ضرورت تدوین برنامه های دقیق جهت مدیریت ضایعات ساختمانی‬
‫در ســا ‌لهای اخیــر باعــث شــده کــه برنامــه هایــی جهــت مدیریــت‬ ‫است‪ .‬اهمیت این مسئله به اندازه ای است که آن را به کانون توجه‬
‫ضایعــات و نخالــه هــای ســاختمانی کــه باعــث افزایــش بهــره وری‬ ‫سیاست های مهم کنونی در اغلب کشورهای جهان تبدیل نموده است‪.‬‬
‫مصالـح در صنعـت سـاختمان و جلوگیـری از آلودگـی زیسـت محیطـی‬ ‫بر همین اساس هدف اصلی این پژوهش‪ ،‬بیان مشکلات ناشی از دفع‬
‫نامناسب ضایعات ساختمانی و بررسی راهکارهای مدیریتی در مواجه با‬
‫مـی شـوند‪ ،‬مـورد توجـه قـرار گیرنـد‪.‬‬ ‫آن است که با روش توصیفی و کتابخانه ای انجام گرفته است‪ .‬براساس‬
‫در ایـن مقالـه‪ ،‬براسـاس نتایـج حاصـل از تحقیقـات انجـام شـده‬ ‫پژوهش های انجام شده توسط کارشناسان در این زمینه‪ ،‬راهکارهای‬
‫توسـط کارشناسـان در ایـن زمینـه‪ ،‬ابتـدا بـه ذکـر مشـکلات حاصـل‬ ‫مدیریت ضایعات ساختمانی بخصوص کاهش در مبدأ‪ ،‬بازیافت و دفن‬
‫از دفــع نامناســب ضایعــات ســاختمانی پرداختــه و ســپس راهکارهــای‬ ‫اصولی آنها‪ ،‬در صورت اجرایی شدن می تواند باعث کاهش آلودگی های‬
‫زیست محیطی و افزایش بهره وری مصالح و منابع طبیعی گردد‪.‬در امر‬
‫مدیریتــی در مواجــه بــا ضایعــات ســاختمانی بیــان مــی گــردد‪.‬‬ ‫ساماندهی ضایعات ساختمانی باید هماهنگی و همکاری لازم بین ارگان‬

‫ „مفهوم ضایعات ساختمانی‬ ‫های مختلف شهرداری صورت گیرد‪.‬‬

‫فعالیـت هـای سـاختمانی درهـر جامعـه‪ ،‬امـری اجتنـاب ناپذیـر بـوده‬ ‫واژه‌های كلیدی‪ :‬ضایعات ساختمانی‪ ،‬دفع نامناسب‪ ،‬مدیریت‪،‬‬
‫و میـزان آن رابطـه مسـتقیم بـا وضعیـت اقتصـادی و اجتماعـی آن جامعـه‬ ‫آلودگ ‌یهای زیست محیطی‪ ،‬کاهش در مبدأ‪ ،‬بازیافت‪ ،‬دفن اصولی‬

‫دارد[‪.]3‬‬
‫ضایعـات یـا نخالـه هـای سـاختمانی‪ ،‬مـوادی هسـتند کـه به شـکل‬
‫ناخواسـته در عملیـات سـاخت و سـاز تولیـد مـی شـوند‪ .‬ایـن ضایعـات‬
‫شـامل مصالـح سـاختمانی از قبیـل‪ :‬عایـق‪ ،‬میـخ‪ ،‬سـیم بـرق و همچنیـن‬
‫ضایعـات حاصـل از آمـاده سـازی مقدماتـی محـل پـروژه ماننـد مصالـح‬
‫لایروبـی‪ ،‬کنـده درختـان‪ ،‬قلـوه سـنگ هـا و ضایعـات حاصـل از تخریب‬

‫سـاختمان و بلایـای طبیعـی‪ ،‬مـی باشـند‪.‬‬
‫صنعــت ســاختمان ســازی اگــر چــه در پیشــرفت و توســعه یــک‬
‫جامعــه ســهم بــه ســزایی دارد؛ امــا از طــرف دیگــر بــه عنــوان یــک‬
‫عامـل مخـرب محیـط زیسـت نیـز محسـوب مـی گـردد‪ .‬در مجمـوع‬

‫ســرا | فصلنامه تخصصی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان سمنان‪12‬‬